ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ Ι
Εξάμηνο Δ (Υποχρεωτικό)
Κωδικός MED_451
Ώρες Διδασκαλίας Διδασκαλία 4 ώρες. Φροντιστήριο - Εργαστήριο 3 ώρες (την εβδομάδα)
Δ.Ε.Π.
- Ζολώτα Βασιλική (Καθηγητής)
- Κουρέα Ελένη (Καθηγητής)
- Μελαχροινού Μαρία (Καθηγητής)
- Παπαχρήστου Διονύσιος (Καθηγητής)
- Τζελέπη Βασιλική (Αναπληρωτής Καθηγητής)
Γενική Περιγραφή
ΓΕΝΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ
Κυτταρική βλάβη, κυτταρικός θάνατος και προσαρμογή. Κυτταρική απάντηση σε stress και σε βλαπτικά ερεθίσματα. Αίτια κυτταρικής βλάβης. Μορφολογία της κυτταρικής και ιστικής βλάβης. Μηχανισμοί κυτταρικής βλάβης. Παραδείγματα κυτταρικής βλάβης και νέκρωσης. Απόπτωση. Ενδοκυττάριες συσσωρεύσεις. Γήρανση των κυττάρων.
Οξεία και χρόνια φλεγμονή: Οξεία φλεγμονή. Μορφολογικά χαρακτηριστικά οξείας φλεγμονής. Χημικοί μεσολαβητές της φλεγμονής. Χρόνια φλεγμονή. Συστηματικές επιδράσεις της φλεγμονής.
Ιστική αποκατάσταση: Αναγέννηση, επούλωση και ίνωση. Έλεγχος του κυτταρικού πολλαπλασιασμού. Η φύση και οι μηχανισμοί δράσης των αυξητικών παραγόντων. Η εξωκυττάρια ουσία και οι αλληλεπιδράσεις της με τα κύτταρα. Αναγέννηση κυττάρων και ιστών. Αποκατάσταση με συνδετικόιστό. Επούλωση δερματικού τραύματος. Παράγοντες που επηρεάζουν την αποκατάσταση ενός τραύματος.
Αιμοδυναμικές διαταραχές, θρόμβωση και καταπληξία. Οίδημα. Υπεραιμία και συμφόρηση.Αιμορραγία. Αιμόσταση και θρόμβωση. Εμβολή. Έμφραγμα. Καταπληξία.
Διαταραχές του συστήματος ανοσίας. Ενδογενής και επίκτητη ανοσία. Κύτταρα και ιστοί του συστήματος ανοσίας. Φυσιολογικές ανοσοαποκρίσεις. Νόσοι υπερευαισθησίας: Μηχανισμοί ανοσολογικής βλάβης. Απόρριψη μοσχεύματος. Αυτοάνοσες νόσοι. Νόσοι ανοσοανεπάρκειας. Αμυλοείδωση.
Νεοπλασία. Ορολογία. Χαρακτηριστικά καλοήθων και κακοήθων νεοπλασμάτων. Επιδημιολογία. Καρκινογένεση: Μοριακή βάση του καρκίνου. Αιτιολογία του καρκίνου: Καρκινογόνοι παράγοντες. Άμυνα του ξενιστή στον όγκο: Ανοσία κατά του όγκου. Κλινικά χαρακτηριστικά της νεοπλασίας.
Γενετικές διαταραχές και Νόσοι της παιδικής ηλικίας.
Γενετικές διαταραχές: Μεταλλάξεις. Μενδελικές διαταραχές. Διαταραχές με πολυπαραγοντική κληρονομικότητα. Κυτταρογενετικές διαταραχές. Διαταραχές ενός μοναδικού γονιδίου με άτυπες μορφές κληρονομικότητας. Ο ρόλος της επιγενετικής.
Νόσοι παιδικής ηλικίας: Συγγενείς ανωμαλίες. Περιγεννητικές λοιμώξεις. Προωρότητα και ενδομήτρια καθυστέρηση της ανάπτυξης. Σύνδρομο αναπνευστικής δυσχέρειας του νεογνού. Νεκρωτική εντεροκολίτις. Σύνδρομο αιφνίδιου βρεφικού θανάτου. Ύδρωπας του εμβρύου. Κυστική ίνωση. Όγκοι και εξεργασίες που μοιάζουν με όγκους της βρεφικής και παιδικής ηλικίας. Διάγνωση των γενετικών νόσων.
Νόσοι που σχετίζονται με το περιβάλλον και τη διατροφή. Γενικοί μηχανισμοί τοξικότητας. Περιβαλλοντική ρύπανση. Κάπνισμα και επίδραση στην υγεία. Επίδραση από την κατανάλωση αλκοόλ. Βλάβη από θεραπευτικούς παράγοντες και κατάχρηση ψυχοτρόπων ουσιών. Κακώσεις από φυσικούς παράγοντες. Παθήσεις που οφείλονται στη διατροφή.
Λοιμώδη νοσήματα. Νέα και αναδυόμενα λοιμώδη νοσήματα. Κατηγορίες λοιμωδών παραγόντων. Μετάδοση των μικροβίων. Διαφυγή των μικροβίων από την ανοσοεπιτήρηση. Πώς οι μικροοργανισμοί προκαλούν νόσο. Τεχνικές για τη διάγνωση των λοιμωδών παραγόντων.
ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ
Αιμοφόρα αγγεία. Φυσιολογικά αγγεία. Συγγενείς ανωμαλίες. Τα κύτταρα του αγγειακού τοιχώματος και η απόκρισή τους στη βλάβη. Αρτηριοσκλήρυνση. Αθηροσκλήρυνση. Υπερτασική αγγειακή νόσος. Ανευρύσματα και διαχωρισμοί. Αγγειίτιδα. Φαινόμενο Raynaud. Φλέβες και λεμφαγγεία. Όγκοι (νεοπλάσματα και καταστάσεις που μοιάζουν με όγκο). Ιστοπαθολογία των επεμβάσεων σε αγγεία.
Καρδιά. Καρδιακή ανεπάρκεια. Συγγενείς καρδιοπάθειες. Ισχαιμική καρδιακή νόσος. Υπερτασική καρδιακή νόσος. Παθήσεις των βαλβίδων της καρδιάς. Μυοκαρδιοπάθειες. Νόσοι του περικαρδίου. Όγκοι της καρδιάς. Μεταμόσχευση καρδιάς.
Σκοπός
Η Παθολογική Ανατομική συνιστά το συνδετικό κρίκο μεταξύ των βασικών επιστημών και της κλινικής ιατρικής και ασχολείται με την παθογένεια και τη φύση των διαφόρων παθήσεων, καθώς και με τη μελέτη των ανατομικών, ιστολογικών και λειτουργικών αλλοιώσεων που παρατηρούνται στις παθήσεις αυτές.
Ιδιαίτερα, η Παθολογική Ανατομική Ι εξετάζει τις θεμελιώδεις αρχές της νόσου και τα αίτια που την προκαλούν, διδάσκει τους μηχανισμούς μέσω των οποίων προκαλούνται οι αλλοιώσεις, και παρέχει μορφολογικές και λειτουργικές περιγραφές, καθώς και ερμηνείες των επιδράσεων των νόσων στους διάφορους ιστούς και όργανα.
Οι φοιτητές μυούνται στην κλινικοπαθολογοανατομική συσχέτιση με τη μελέτη προτύπων κλινικών παραδειγμάτων.
Οι φοιτητές μετά το πέρας της εκπαιδευτικής διαδικασίας:
-
Κατανοούν την αιτιολογία, την παθογένεια και τις κλινικές εκδηλώσεις της νόσου.
-
Αναγνωρίζουν το ρόλο του Εργαστηρίου Παθολογικής Ανατομικής
Α) Στη διάγνωση των παθήσεων, με την ανάλυση και το συσχετισμό των κλινικών πληροφοριών με τις μακροσκοπικές και μικροσκοπικές αλλοιώσεις του πάσχοντος ιστού.
Β) Στη θεραπευτική αντιμετώπιση των νοσημάτων, ιδιαίτερα της νεοπλασίας, με την ανίχνευση δεικτών που σχετίζονται με την πρόγνωση των όγκων ή την ανταπόκρισή τους σε διάφορες μορφές θεραπείας
-
Έρχονται σε επαφή με τις συμβατικές και μη, ιστολογικές και μοριακές τεχνικές
-
Αναγνωρίζουν και χρησιμοποιούν τους ιατρικούς όρους.
-
Διαμορφώνουν επιστημονική συμπεριφορά.
-
Αποκτούν τεκμηριωμένη γνώση.
-
Αποκτούν γνωστικές δεξιότητες απαραίτητες για την άσκηση της ιατρικής (παρατήρηση,
ανάλυση, επίλυση κλινικού προβλήματος).
Ύλη
Προτεινόμενη Βιβλιογραφία:
-
Robbins Βασική Παθολογική Ανατομική των V. Kumar, A. Abbas, N. Fausto, R. Mitchell, 9η έκδοση, Επιστημονικές Εκδόσεις Παρισιάνου Α.Ε., 2016 (πρωτότυπη έκδοση 2013)
-
RobbinsandCotran Άτλας Παθολογικής Ανατομικής του Ε. Klatt, 3η έκδοση, Επιστημονικές Εκδόσεις Παρισιάνου Α.Ε., 2018 (πρωτότυπη έκδοση 2014)
Οι διαλέξεις/φροντιστήρια (PowerPoint), οδηγοί μελέτης ή εκπαιδευτικοί στόχοι κάθε κεφαλαίου αναρτώνται στο eclass.
Χρήσιμοι δικτυακοί τόποι
(Webpath the Internet Pathology Laboratory)
(Leeds University Pathology E-learning)
c) http://zoomify.lumc.edu/path/genpath/genpath.htm
d) http://zoomify.lumc.edu/path/virtualpath.htm
e) http://www.stritch.luc.edu/lumen/lessons.cfm
(The Pathology Guy - Online Help)