ΔΙΑΤΡΟΦΗ - ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ - ΤΡΑΥΜΑ (ATLS)
Εξάμηνο Ζ (Υποχρεωτικό)
Κωδικός MED_741
Ώρες Διδασκαλίας Διδασκαλία 25 ώρες, Εργαστήριο 0 ώρες, Φροντιστήριο 0 ώρες, Κλινική 0 ώρες (την εβδομάδα)
Δ.Ε.Π.
- Κάκκος Σταύρος (Καθηγητής)
- Κεχαγιάς Ιωάννης (Καθηγητής)
- Μαρούλης Ιωάννης (Καθηγητής)
- Φλίγκου Φωτεινή (Καθηγητής)
- Σκρουμπής Γεώργιος (Αναπληρωτής Καθηγητής)
Γενική Περιγραφή
- Επιδημιολογία Τραύματος
- Κινηματική Τραύματος
- Αεραγωγός, Αναπνοή
- Καταπληξία
- Τραύμα θώρακος
- Τραυματική εγκεφαλικη κάκωση
- Τραύμα Σπονδυλικής Στήλης και Νωτιαίου Μυελού
- Κακώσεις από έγκαυμα και ψύχος
- Μυοσκελετικό Τραύμα
- Κατάγματα στην παιδική ηλικία
- Διατατική Οστεογένεση σε μετατραυματικές καταστάσεις
- Κατάγματα μακρών οστών
- Κατάγματα περιοχής ισχίου
- Ανοικτά Κατάγματα
- Κατάγματα κάτω πέρατος κερκίδας
- Κατάγματα άνω πέρατος βραχιονίου
- Διακομιδή τραυματιών
- Πρακτική Εφαρμογή
Σκοπός
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΣΤΗΝ ΚΑΚΗ ΘΡΕΨΗ
Η κακή θρέψη αποτελεί συχνό πρόβλημα μεταξύ των νοσηλευόμενων ασθενών. Παρά την από δεκαετιών διαπίστωση πως η κακή θρέψη αυξάνει την νοσηρότητα και την θνητότητα, πολύ συχνά το πρόβλημα υποεκτιμάται και καθυστερεί η αντιμετώπισή του. Οι εξελίξεις στην τεχνητή υποστήριξη της θρέψης οδήγησαν σε απλοποίηση της εφαρμογής της μεθόδου και περιορισμό των επιπλοκών από την εφαρμογή της. Αυτό πάντως που πρέπει να γίνει κατανοητό είναι πως η τεχνητή διατροφή είναι μία από τις πολλές θεραπευτικές παρεμβάσεις που μπορούν να εφαρμοσθούν σε έναν ασθενή και δεν μπορεί μεμονωμένα να φέρει θεαματικά αποτελέσματα.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΣΤΗΝ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ
Η παχυσαρκία είναι χρόνια νόσος που σχετίζεται με γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες, αλλά κυρίαρχα και με τον σύγχρονο τρόπο ζωής. Θεωρείται νόσος της ευμάρειας και η επίπτωσή της αυξάνει με ταχείς ρυθμούς τις τελευταίες δεκαετίες. Σχετίζεται με αυξημένη επίπτωση πολλών και σοβαρών συνοδών προβλημάτων και αποτελεί μία από τις κυριότερες αιτίες θανάτου στον αναπτυγμένο κόσμο. Η θεραπεία της διακρίνεται σε συντηρητική και χειρουργική, με την πρώτη να εφαρμόζεται στην απλή παχυσαρκία ενώ η δεύτερη να έχει πολύ καλά αποτελέσματα στην σοβαρή κλινικά παχυσαρκία.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΣΤΟ ΤΡΑΥΜΑ – ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΠΟΛΥΤΡΑΥΜΑΤΙΑ
Το βαρύ τραύμα αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου για τις τέσσερις πρώτες δεκαετίες της ζωής (ηλικίες 1-44 έτη), ενώ αποτελεί την τρίτη αιτία θανάτου για όλες τις ηλικίες, μετά τις καρδιοαγγειακές παθήσεις και τον καρκίνο. Έχει υπολογισθεί ότι σ’ ένα θάνατο από τραύμα αντιστοιχούν τρεις μόνιμα ανάπηροι, ενώ, ένα σημαντικό ποσοστό από αυτούς τους θανάτους και αναπηρίες θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί με έγκαιρη και σωστή παρέμβαση. Επειδή δε το τραύμα προσβάλει κυρίως τους νέους, τους παραγωγικούς ανθρώπους, οι κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις είναι τεράστιες.
Η γνώση και η εφαρμογή των αρχών της αναζωογόνησης και αντιμετώπισης του πολυτραυματία, ιδίως την πρώτη ώρα μετά τον τραυματισμό, ελαχιστοποιεί τις επιπλοκές και μειώνει τα ποσοστά των προλαμβανομένων θανάτων και αναπηριών.
Η γνώση και η εφαρμογή των αρχών της αναζωογόνησης και αντιμετώπισης του πολυτραυματία, ιδίως την πρώτη ώρα μετά τον τραυματισμό, ελαχιστοποιεί τις επιπλοκές και μειώνει τα ποσοστά των προλαμβανομένων θανάτων και αναπηριών.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΣΤΟ ΤΡΑΥΜΑ ΘΩΡΑΚΟΣ
Οι κακώσεις του θώρακος ευθύνονται για το 25% των θανάτων από τραύμα, συμμετέχουν δε σε μεγάλο ποσοστό και στους λοιπούς θανάτους. Οι περισσότεροι από τους θανάτους αυτούς συμβαίνουν μετά την άφιξη των τραυματιών στο νοσοκομείο, πολλοί από τους οποίους θα μπορούσαν να προληφθούν με έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση.
Η αντιμετώπιση του θωρακικού τραύματος είναι γενικά απλή εφ’ όσον γίνει η σωστή διάγνωση. Όμως, θωρακικό τραύμα (ΘΤ) που δεν θα διαγνωστεί ή που δεν θα αντιμετωπιστεί σωστά, μπορεί να οδηγήσει τον τραυματία γρήγορα στο θάνατο. Γενικά, λιγότερο του 10% των θλαστικών (κλειστών) τραυμάτων και περίπου το 15 - 30% των διατιτραινόντων ΘΤ χρειάζεται χειρουργική αντιμετώπιση (θωρακοτομή). Οι περισσότεροι τραυματίες με ΘΤ έχουν ανάγκη απλών παρεμβάσεων (πχ παροχέτευση θώρακα), οι οποίες είναι μέσα στις δυνατότητες ενός απλού γιατρού. Συνολικά, η θνητότητα του θωρακικού τραύματος είναι 10%.
Η αντιμετώπιση του θωρακικού τραύματος είναι γενικά απλή εφ’ όσον γίνει η σωστή διάγνωση. Όμως, θωρακικό τραύμα (ΘΤ) που δεν θα διαγνωστεί ή που δεν θα αντιμετωπιστεί σωστά, μπορεί να οδηγήσει τον τραυματία γρήγορα στο θάνατο. Γενικά, λιγότερο του 10% των θλαστικών (κλειστών) τραυμάτων και περίπου το 15 - 30% των διατιτραινόντων ΘΤ χρειάζεται χειρουργική αντιμετώπιση (θωρακοτομή). Οι περισσότεροι τραυματίες με ΘΤ έχουν ανάγκη απλών παρεμβάσεων (πχ παροχέτευση θώρακα), οι οποίες είναι μέσα στις δυνατότητες ενός απλού γιατρού. Συνολικά, η θνητότητα του θωρακικού τραύματος είναι 10%.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΣΤΟ ΚΟΙΛΙΑΚΟ ΤΡΑΥΜΑ
Το κοιλιακό τραύμα, ανάλογα με το μηχανισμό κάκωσης διακρίνεται σε θλαστικό (κλειστό) συνεπεία άμεσης πλήξης, απότομης επιβράδυνσης ή δράσης δυνάμεων διάτμησης και διατιτραίνον, συνήθως από μαχαίρι ή σφαίρα.
Η αξιολόγηση της κοιλιάς ενός τραυματία αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά στοιχεία της αρχικής εκτίμησης, με το θλαστικό τραύμα να παρουσιάζει μεγαλύτερα προβλήματα στη διάγνωση απ’ ότι το διατιτραίνον. Το ζητούμενο είναι να διαγνωστεί ότι υπάρχει ενδοκοιλιακή κάκωση που χρειάζεται χειρουργική αντιμετώπιση και όχι ποιο όργανο έχει τραυματισθεί.
Η αδιάγνωστη κάκωση της κοιλιάς, αποτελεί βασική αιτία προλαμβανόμενου θανάτου από τραύμα.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΣΤΙΣ ΚΡΑΝΙΟΕΓΚΕΦΑΛΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ
Η κρανιοεγκεφαλική κάκωση (ΚΕΚ), είναι η τέταρτη κατά σειρά συχνότητας αιτία θανάτου γενικά, ενώ είναι η συχνότερη αιτία κατά τη διάρκεια των τεσσάρων πρώτων δεκαετιών της ζωής.
Τα συνηθέστερα αίτια των ΚΕΚ είναι τα τροχαία ατυχήματα, οι πτώσεις και οι εγκληματικές ενέργειες, ενώ λιγότερο συνήθη είναι τα ατυχήματα κατά την εργασία, τα σπορ και τις δραστηριότητες αναψυχής.
Η ΚΕΚ, ανάλογα με τη βαρύτητά της, μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή του ασθενούς, μπορεί όμως άλλες κακώσεις να επιβαρύνουν την έκβασή της. Η έγκαιρη εκτίμηση και αξιολόγηση του ασθενούς με ΚΕΚ, που προϋποθέτει γνώση της παθοφυσιολογίας των κακώσεων αυτών και οι σωστοί θεραπευτικοί χειρισμοί για την αντιμετώπισή τους, συμβάλλουν στη καλύτερη έκβαση των τραυματιών με ΚΕΚ.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΣΤΟ ΤΡΑΥΜΑ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ
Το τραύμα στη σπονδυλική στήλη (ΣΣ) είναι συχνό στη σημερινή εποχή, μπορεί δε να καταλήξει σε βαριά μόνιμη αναπηρία. Κάθε τραυματίας με κάκωση πάνω από τις κλείδες, καθώς και κάθε πολυτραυματίας, θα πρέπει να θεωρείται ότι πιθανώς έχει και κάκωση ΣΣ, οπότε θα πρέπει να τον χειρίζεται κανείς με πολύ προσοχή ακόμη και σε απουσία συμπτωμάτων και σημείων.
Περίπου το 55% των τραυμάτων στη ΣΣ συμβαίνουν στην αυχενική μοίρα (ΑΜΣΣ), 15% στην θωρακική (ΘΜΣΣ), 15% στη θωρακο-οσφυϊκή, 15% στην οσφυοϊερά χώρα. Επίσης, περίπου το 5% των τραυματιών με ΚΕΚ, έχουν και συνοδό τραύμα στη ΣΣ, ενώ το 25% των τραυμάτων της ΣΣ έχουν τουλάχιστον μια μέσης βαρύτητας ΚΕΚ.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΣΤΟ ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΤΡΑΥΜΑ
Το μυοσκελετικό τραύμα παρ’ ότι συμβαίνει στο 85% των ασθενών που υφίστανται ένα θλαστικό τραύμα, εντούτοις σπάνια μπορεί να αποτελέσει άμεση απειλή για τη ζωή, ή τη βιωσιμότητα ενός μέλους του τραυματία, εφ’ όσον εκτιμηθεί και αντιμετωπισθεί έγκαιρα και σωστά. Για το λόγο αυτόν, οι τραυματίες με εμφανές μεμονωμένο μυοσκελετικό τραύμα, θα πρέπει να έχουν την ίδια αρχική φροντίδα, όπως και αυτοί με πολυσυστηματικό τραύμα.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΣΤΑ ΕΓΚΑΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΨΥΧΟΣ
Τα εγκαύματα αποτελούν συχνές κακώσεις που συνήθως προκαλούνται από έκθεση σε υψηλή εξωτερική θερμότητα (θερμικά εγκαύματα) ή, σπανιότερα, από έκθεση σε χημικές ουσίες (οξέα, αλκάλεα, ή προϊόντα του πετρελαίου - χημικά εγκαύματα), ή μετά από επαφή του σώματος του ασθενούς με ηλεκτρική πηγή ψηλής τάσης (ηλεκτρικά εγκαύματα). Αντίθετα, οι κακώσεις από ψύχος δεν είναι πολύ συχνές στη χώρα μας λόγω κλίματος, διακρίνονται δε σε τοπικές (κρυοπαγήματα) και συστηματικές (υποθερμία). Στο 85% των περιπτώσεων τα εγκαύματα είναι απλά (μικρής βαρύτητας) και μπορούν να αντιμετωπιστούν σε επίπεδο εξωτερικού ιατρείου. Τα εκτεταμένα όμως εγκαύματα και η υποθερμία, αποτελούν μια σημαντική αιτία νοσηρότητας και θνητότητας. Η γνώση και η εφαρμογή των αρχών της αναζωογόνησης και οριστικής θεραπείας των κακώσεων αυτών, ελαχιστοποιεί τις επιπλοκές και τη θνητότητα από αυτές.
Ύλη
ATLS: Advanced Trauma Life: Support for Doctors
Ελληνική έκδοση
Εκδότης:
Litera - John Boukouvalas
Έτος:
2010
ISBN:
9789605444716