Τμήμα Ιατρικής
Πανεπιστημίου Πατρών
>Πανεπιστημίου Πατρών
HQA
Προπτυχιακά Μαθήματα

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ (ΕΝΤΑΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ, ΟΡΘΟΠAIΔΙΚΗ)

Εξάμηνο Θ & Ι (Υποχρεωτικό)

Ώρες Διδασκαλίας Διδασκαλία 0 ώρες, Εργαστήριο 0 ώρες, Φροντιστήριο 0 ώρες, Κλινική 35 ώρες (την εβδομάδα)

Δ.Ε.Π.

Γενική Περιγραφή

Η Κλινική άσκηση των φοιτητών στη Χειρουργική γίνεται τόσο στο Ε’, όσο και στο ΣΤ’ έτος σπουδών και είναι, για μεν το Ε’ έτος διάρκειας 8 εβδομάδων (όπου συμπεριλαμβάνεται και η κλινική άσκηση στην Αναισθησιολογία - Εντατική παρακολούθηση και στην Ορθοπαιδική), για δε το ΣΤ’ έτος, διάρκειας 6 εβδομάδων.
Κύριος στόχος της κλινικής άσκησης του φοιτητή του Ε’ έτους είναι, στο τέλος της άσκησης να αισθάνεται ικανός να μπορεί να αναλάβει τη διαδικασία προσπέλασης και αναγνώρισης του χειρουργικού προβλήματος ενός αρρώστου.
Η έμπρακτη εφαρμογή της επίτευξης αυτού του στόχου η οποία θα αποτελέσει και το κορύφωμα της προπτυχιακής χειρουργικής εκπαίδευσης του φοιτητή, θα είναι η υπευθυνότητα βοηθού που θα αναλάβει κατά την κλινική του άσκηση  στο ΣΤ’ έτος.
Η επίτευξη αυτού του στόχου είναι έννοια αμφίδρομη και στηρίζεται στην προσπάθεια τόσο του εκπαιδευτή  όσο και του εκπαιδευόμενου.
Ο εκπαιδευτής είναι ακαδημαϊκά υποχρεωμένος να βοηθήσει το φοιτητή, προκειμένου να γίνει ικανός στο να χειρίζεται σωστά επιστημονικά και υπεύθυνα το πρόβλημα ενός αρρώστου. Η διαδικασία αυτή γίνεται αφ’ ενός με μαθήματα-συζητήσεις σε μικρές ομάδες που αναφέρονται στα συνηθέστερα χειρουργικά προβλήματα (διδάσκεται η διαγνωστική προσέγγιση, η διαφορική διάγνωση και η θεραπευτική προσέγγιση) και αφ’ ετέρου σε εφαρμογή των παραπάνω στην κλινική πράξη, δηλαδή  πάνω  στους ασθενείς που νοσηλεύονται στην κλινική, με τα διάφορα χειρουργικά προβλήματα.
Η διαδικασία αυτής της αμφίδρομης εκπαιδευτικής προσπάθειας για την επίτευξη του ανωτέρω στόχου θα στηρίζεται σε ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης , το οποίο θα έχει θεωρητικό και πρακτικό σκέλος.
 
Α. Θεωρητικό σκέλος.
Μαθήματα εστιασμένα πάνω στα κλινικά προβλήματα των νοσηλευομένων ασθενών της Χειρουργικής Κλινικής:
  1. Αιμορραγία ανωτέρου – κατωτέρου πεπτικού
  2. Υγρά – Ηλεκτρολύτες
  3. Ειλεός
  4. Καρκίνος παχέος εντέρου
  5. Καρκίνος ήπατος – χοληφόρων – παγκρέατος
  6. Διερεύνηση όζου θυρεοειδούς
  7. Χειρουργική αντιμετώπιση της κλινικά σοβαρής Παχυσαρκίας
  8. Ίκτερος
  9. Οξεία χειρουργική κοιλία
  10. Διερεύνηση ογκιδίου μαστού
  11. Υποογκαιμικό shock
  12. Εμβολή – θρόμβωση άκρων
  13. Οξεία Παγκρεατίτιδα
  14. Χειρουργική αντιμετώπιση του Σακχαρώδους Διαβήτη τύπου ΙΙ και του Μεταβολικού Συνδρόμου 
  15. Μεταμοσχεύσεις συμπαγών οργάνων
  16. Οξέα συμβάματα από το θώρακα
Β. Πρακτικό σκέλος, που αποσκοπεί:
  1. Στη φυσική εξέταση, σωστή εκμάθηση και εκτέλεση. 
  2. Στη συλλογή αξιόπιστων πληροφοριών και στοιχείων από τους ασθενείς με επιδέξιο αποδοτικό και αποτελεσματικό τρόπο.
  3. Στη σύνταξη ενός τύπου ιστορικού, με διαγνωστικό πλάνο, επιλογή εργαστηριακών  εξετάσεων και  δυνατότητα επιλογής θεραπευτικών μεθόδων.
Αναλυτικό πρόγραμμα κλινικής άσκησης των φοιτητών του Ε’ έτους
Η κλινική άσκηση είναι υποχρεωτική και σύμφωνα με την απόφαση του Τμήματος, επιτρέπονται μόνο δύο δικαιολογημένες απουσίες.
  • Ώρα προσέλευσης των φοιτητών 8 π.μ. Από 8 π. μ. μέχρι 8.30  παρακολουθούν στα δύο τμήματα της κλινικής τους ΣΤ-ετείς φοιτητές  και τους ειδικευόμενους  στην αιμοληψία, τον προγραμματισμό εξετάσεων στους ασθενείς  και την προετοιμασία των ιστορικών των ασθενών για την επίσκεψη.
  • 9.00-10.30: Παρακολουθούν και συμμετέχουν  στη κλινική επίσκεψη στα δύο τμήματα της κλινικής με τους τμηματάρχες, τους ειδικευόμενους και τους ΣΤ’ετείς φοιτητές. Στην κλινική αυτή επίσκεψη οι Ε’τείς φοιτητές θα διδαχθούν τη φυσική εξέταση σε συγκεκριμένες χειρουργικές παθήσεις και την προεγχειρητική προετοιμασία και μετεγχειρητική παρακολούθηση.
  • 11-13.00: Μαζί με τους ΣΤ’ετείς και ειδικευόμενους συμμετέχουν στη λήψη ιστορικού και στη κλινική εξέταση των νέων ασθενών.
  • 13.00-14.00: Μάθημα.
  • Στη συνέχεια, οι φοιτητές παρακολουθούν στα δύο τμήματα της κλινικής τους ειδικευόμενους και τους ΣΤ-ετείς φοιτητές, στην προετοιμασία των ασθενών που πρόκειται να χειρουργηθούν την επομένη.
    Τέλος εκπαιδευτικού προγράμματος. Παραμένουν μόνο  οι φοιτητές που εφημερεύουν.
Υποχρεωτική θεωρείται η συμμετοχή των φοιτητών και στις εφημερίες της κλινικής. Συγκεκριμένα εφημερεύουν  δύο Ε’ετείς φοιτητές στις γενικές και δύο στις εσωτερικές εφημερίες, σύμφωνα με πρόγραμμα το οποίο συντάσσεται στην αρχή του δίμηνου. Οι εφημερίες είναι υποχρεωτικές και οι φοιτητές που εφημερεύουν, πρέπει να παραμένουν στο Νοσοκομείο μέχρι τις 11 το βράδυ στις γενικές εφημερίες και μέχρι τις 9 στις εσωτερικές.
Υποχρεωτική είναι η παρουσία των φοιτητών στα μετεκπαιδευτικά μαθήματα της κλινικής που γίνονται μια φορά το μήνα, στο Αμφιθέατρο του Νοσοκομείου.
 
Εκπαιδευτικοί Στόχοι στην Κλινική Ασκηση των Ε’ ετών φοιτητών στην Ορθοπαιδική
Ο / Η φοιτητής / τρια θα πρέπει:
  1. Να αναγνωρίζει τις κλινικές εκδηλώσεις των επειγουσών περιπτώσεων και να ενεργεί αναλόγως.
  2. Να είναι σε θέση να εφαρμόζει γύψινους νάρθηκες. Να αναγνωρίζει επιπλοκές από την εφαρμογή του γύψου και να τις αντιμετωπίζει αναλόγως.
  3. Να αναγνωρίζει τα κλινικά σημεία της φλεγμονής. Να κάνει τις αρχικές ενέργειες για την αντιμετώπισή της.
  4. Να αναγνωρίζει στις ακτινογραφίες  τα σημεία του κατάγματος καθώς και τα σημεία της οστεοαρθρίτιδος.
  5. Να λαμβάνει ιστορικό επικεντρωμένο στο ορθοπαιδικό ζήτημα. Να επικοινωνεί με τον ασθενή, το περιβάλλον του και το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό.
  6. Να παρακολουθεί βασικές χειρουργικές επεμβάσεις και να συζητά με τους χειρουργούς σχετικά.
  7. Να μετέχει στις γενικές εφημερίες στα ΤΕΠ υπό την καθοδήγηση των ιατρών.
Εκπαιδευτικοί στόχοι στην κλινική άσκηση των Ε’- Ετών φοιτητών στην Εντατική Θεραπεία
Κατά τη διάρκεια της πρακτικής άσκησης στη ΜΕΘ οι φοιτητές θα αποκτήσουν βασικές γνώσεις στα εξής αντικείμενα:
  1. Υποστήριξη του αεραγωγού σε βαρέως πάσχοντες ασθενείς και πρακτική άσκηση στην προχωρημένη καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση. 
  2. Μορφές οξυγονοθεραπείας
  3. Εκτίμηση προτεραιοτήτων (prioritization) για θεραπευτικές παρεμβάσεις σε ασθενείς με πολλαπλά προβλήματα
  4. Monitoring (δηλ. συνεχής παρακολούθηση και καταγραφή ζωτικών λειτουργιών): Αναπνευστικού, Κυκλοφορικού, ΚΝΣ, Νεφρικής λειτουργίας κλπ
  5. Εκτίμηση βαρέως πασχόντων και σχεδιασμός θεραπείας κατά συστήματα:
    • Αναπνευστικό
    • Καρδιο-κυκλοφορικό
    • ΚΝΣ (Αντιμετώπιση ΚΕΚ, Κλίμαξ Γλασκόβης (GCS), Παρακολούθηση ICP, Αναλγησία, Καταστολή)
    • Νεφροί (και διαταραχές οξεοβασικής ισορροπίας)
    • Ήπαρ, βιοχημικές διαταραχές
    • Λοίμωξη, Σήψη, Αντιβιοτική Θεραπεία
    • Γαστρεντερικό (συμπεριλαμβάνει διατροφή και γαστροπροστασία)
  6. Συστήματα εκτιμήσεως βαρέως πασχόντων (scoring systems, όπως πχ APACHE-ΙΙ, SOFA, SAPS, TISS κλπ)
  7. Διαλογή ασθενών (Triage), και Κριτήρια Εισαγωγής στη ΜΕΘ
  8. Μηχανικός αερισμός (επεμβατικός και μη επεμβατικός)
    • Ενδείξεις - αντενδείξεις
    • Μέθοδοι
    • Αναπνευστήρες
    • Απογαλακτισμός (Weaning)
  9. Μεταβολικές και ηλεκτρολυτικές διαταραχές
  10. Αντιμετώπιση του πολυτραυματία στη ΜΕΘ με ή χωρίς συνυπάρχουσα κρανιο-εγκεφαλική κάκωση
  11. Συστηματική φλεγμονώδης αντίδραση και σήψη
  12. Αντισηψία, πρόληψη και θεραπεία λοιμώξεων
  13. Ο ασθενής με εγκεφαλικό θάνατο στη ΜΕΘ - δότες και δέκτες οργάνων
  14. Τεχνολογικά θέματα: Αναπνευστήρες, Ηλεκτρική ασφάλεια, Υπέρηχοι κλπ.

Σκοπός